Bayi Konum Optimizasyonu

Bilginin artık çağımızın yeni petrolü olarak değerlendirildiği bir dönemdeyiz. Planlanan her yatırım için ilişkili tüm bilgiyi değerlendirmek ve bunu en hızlı hatta otomatik bir sistem ile yapabilmek gelişerek varlığını sürdüren bir kurum olabilmenin anahtarlarındandır.

İşte tam da bu anlayışla Tanı olarak işbirliğinde bulunduğumuz firmalarımız için, tüm bayi operasyonlarını ve iş kısıtlarını bütünsel olarak değerlendirerek optimal bayi konumunu tespit eden bir altyapı tasarladık. Bu ürünümüzde başlangıç olarak sisteme hedeflediğimiz başarıyı amaç fonksiyonu olarak tanıtıyoruz. Örneğin ciroyu maksimize etmek, karı maksimize etmek ya da maliyeti minimize etmek vb. şekilde amacımızı tanımlayabiliriz. Bu tanımı yaparken tüm etken faktörleri, etkisiyle orantılı katsayılarla formülize ediyoruz. Başlangıçta, girdi olarak kullanacağımız etken faktörler, bayi operasyonlarımızın konumuna etki edeceğini düşündüğümüz, ölçülebilir özelliğe sahip tüm veriler olarak düşünülmelidir.

Örneğin lokasyondaki hane halkının demografik özellikleri, POI (Point of Interest) olarak adlandırdığımız hastane, okul, banka, iş merkezi vb. noktalardan kendi sektörümüzde önemli etkisi bulunan noktaların lokasyandaki adedi ya da bulunma oranı, lokasyondaki potansiyel müşteri yoğunluğu, lokasyon bazlı öneri skorları vb. tüm değişkenler girdi olarak kullanılabilir. İkinci aşama olarak sisteme iş kısıtlarımı tanıtıyoruz; örneğin amaç fonksiyonumuz ciroyu maksimize etmek olsun; bayiye istihdam edilen personel sayısı ciroyu maksimize etmede pozitif bir etken olarak formülize edilmiş olsun. Yani personel sayısı arttıkça bayinin satış cirosu da artar varsayımı altında düşünelim. Eğer sisteme hiçbir iş kısıtı vermezsek sistem karı artırmak için personel sayısını sınırsızca artıracak ve ciroyu bu şekilde maksimize edecektir; ancak burda iş kısıtı olarak bayiye istihdam edebileceğimiz personel sayısını tanımlarsak pratik edilebilir bir sonuç elde edebileceğiz. Personel sayısı örneğinde olduğu gibi bayi açılışında etkisi bulunan bir çok iş kısıtı (Gayrimenkul fiyat endeksi,trafik yoğunluğu vb.) lokasyon bazlı(local constraints) ya da tüm lokasyonlar (global constraints) için ayrı ayrı tanımlanır.

Burada paylaşılan faktör değişkenler, iş kısıtları ve amaç fonksiyonları ile farklı senaryo denemeleri uygulanarak optimizasyon yapılır.

Başlangıçta ilgili olduğu düşünülerek sisteme beslenen değişkenler elde edilen sonuç istatistiklerine göre revize edilebilir; bir kısmı çıkarılabilir ya da farklı değişkenler ile yeni senaryo denemeleri yapılabilir. İstenen performans çıktılarını sağlayan senaryo otomatize edilir.

Sonuç olarak bayi konum optimizasyon ürünümüz ile firmalarımız bayi konumlandırmalarını analitik bir karar destek sistemi ile hızlı bir şekilde çözebilme kabiliyeti kazanacaktır. Bu sayede bayi başarısında artış, fizibilite eforunda azalma ve bayinin performans göstergelerinin otomatik bir sistemle takip edebilmesi hedeflenmektedir.

Yazar: Aysen Çağlı Şişik